Hacı İsa Ruhi Bolay

Hacı İsa Ruhi Bolay
(1297/1881-1374/1954)

Hacı İsa Ruhi Bolay

Hacı İsa Ruhi Bolay

Mehmet Hulusi Efendi’nin büyük oğludur. 1297/1881 yılında Konya’da dünyaya geldi. (Nüfus kayıtlarına göre doğum tarihi 1882’dir) İlk tahsilini Tekke Mahallesi’ndeki Derviş Efendi Mektebi’nde yaptı ve burada hıfzını ikmal ederek hafız oldu. Mehmet Vehbi Çelik Hoca’da okuyarak ondan icazet aldı. Sivaslı Ali Kemâli Efendi’den de mantık, İslâm felsefesi ve kelâm dersleri okudu. Kendisini mükemmel bir şekilde yetiştiren Hacı İsa Efendi, gerekli imtihanları da vererek dersiâm ve müderris oldu.

Hacı İsa Efendi ayrıca, Konya İdadisi ve İstanbul Darü’l-Füfunu İlahiyat Şubesi’nden de mezun oldu. 1903’te Üsküdar İdadisi’nde Arapça öğretmeni olarak göreve başladı. 1922 yılında liselerde Arapça dersleri kaldırıncaya kadar Konya Sultanisi’nde Arapça, daha sonra da ahlak ve edebiyat dersleri okuttu.

Naim Hâzım’ın milletvekili seçilmesi üzerine boşalan Fethiye Medresesi müderrisliğine getirildi.

Darü’l-Hilâfe Medresesi’nde müderrislik, aynı medresede müdürlük görevinde bulundu. Ayrıca Kapı Camii’nde de talebe okuttu. Medreseler kapanıncaya kadar tedris hayatına devam etti, medreselerin kapatılmasından sonra Konya’da açılan ilk İmam Hatip Mektebi’nde öğretmenlik görevinde bulundu. Bu okulun 1927 yılında kapatılması üzerine, merkez vaizi olarak görevine devam etti.

Arapça okutmanın yasak olduğu dönemlerde bile, istidatlı gençlere ders verdi. Bir ara Meram’da Çandır Yöresi’nde tuttuğu bağ evinde talebe okutmaya devam etti. Pek çok talebe yetiştiren Hacı İsa Efendi’nin önde gelen talebelerinden biri de Konya müftülerimizden Hacı Tahir Büyükkörükçü Hoca’dır.

Avukat Hulusi Bolayın babası olan merhum, melek bir huya, nuranî bir simaya maliktir. Konyalının rahmet ve minnetle andığı Hacı Isa Bolay, 17.2.1954 tarihinde bir trafik kazası sonunda vefat etti. Üçler Kabristanı’nda toprağa verildi.

Hacı İsa Efendi’nin eşi Şakire Hanım, daha önce hayatı hakkında bilgi verdiğimiz büyük ulemadan İçelli Tahir Efendi’nin kızıdır.

Hacı İsa Efendi’nin, Hac Rehberi ve İslâm’da Vasiyet isimli iki eseri vardır. İkinci eseri basılamamıştır.

Kabir taşı kitabesi şöyledir:

Hüve’l-Bakî
Burada Hadimli Mehmet Hulusi
Efendi oğlu Konya ulemasından
Müderris Hacı İsa Ruhi Bolay
Metfundur. Ruhuna Fatiha
Doğumu: 1297 Ö: 172.1954

KAYNAKLAR

Arabacı a.g.e. s.265-266, 564;
Sural, a.g. dizi yazı, 19 Eylül 1975;
Mustafa Arıkan, “Bolaylar” Konya Ansiklopedisi, 2011, 2/156-257;
Mustafa Uzunpostalcı, “Bolay, Hacı İsa Ruhi” Konya Ansiklopedisi, 2011, 2/152.