Hasan Kudsi Efendi

Hasan Kudsi Efendi
(1847-1921)

Memiş Efendi’nin Emine Hanım’dan olan en küçük oğludur. 1847 yılında doğdu. İlk tahsilini mahalle mektebinde tamamladıktan sonra Tarikat-ı Nakşibendiye-i Halidiye hulefasından ağabeyi, Ebu Bekir Sami Paşa Medresesi müderrisi Şeyh Muhammed Bahaüddin Efendi’nin derslerine devam ederek ondan icazet aldı. Daha sonra, Konya Müftüsü Kadınhanlı Hacı Hüseyin Efendi’nin derslerine devam etti, bir icazet de ondan aldı. Evleri sonradan Şükran Mahallesi’ne dahil olan Kürkçü Mahallesi’nde idi. Güzel sülüs, nesih ve talikyazılar da yazan Hasan Kudsi Efendi’nin yazı hocası da Alanyalı Abdülgani Vehbi Efendi’dir. Kendisi pek çok çok yazı icazeti de verdi.

Müderris olduktan sonra, Bekir Sami Paşa (Paşa Dairesi) Medresesi’nde tedris, irşad; evrad ve ezkârla meşgul oldu, zahiri ve batini ilimleri hâmil olduğu halde sakin ve münzevi bir hayatı tercih ederek ömrünü geçirdi.

Veli Sabri Uyar Hoca, Konya Bilginleri isimli dizi yazısında, Hasan Kudsi Efendi ile ilgili olarak şu satırlara yer verir.

“İlm-i tasavavvufta ve funun-i âliyede yekta ve bihemta idi. Fazl u irfanına nihayet yoktu. Zamanının kutbu idi. Âbid ve zâhid, mezinne-i kiramdan ve ulemâ-i âmilinden sulehâ-i ümmetten ve erbabı keşif ve ehl-i halden bir zat, nâdirü’l-vücud olup 1340/1921 yılında vefat etti. Hacı Fettah kabristanında metfundur.”

Müderrisliği yanında uzun yıllar, Kapı ve İplikçi camilerinde vaizlik yapmış, Nakşibendî tarikatının Halidî Müceddidî kolunun mürşidi olmuştur. İkisi Alaybeyi Mehmet Efendi’nin kızları, Hatice ve Havva Hanımlarla, son olarak da Bozkır’ın Akçapınar Köyü’nden Hediye Hanım’la evlendi.

Hasan Kutsi Efendi’nin Ahmet Ziya Efendiye verdiği icazetin ilk iki sayfası

Hasan Kutsi Efendi’nin Ahmet Ziya Efendiye verdiği icazetin ilk iki sayfası

Hasan Kudsi Efendi’nin bu üç eşinden sırası ile; İsmet, Ali, Sıddıka, İkinci eşinden Ahmet (Ülgen), Hatice (Tanrıkulu), Üçüncü eşinden de, Sakine ve Refika adlarındaki çocukları dünyaya geldi. İlk iki hanımı Hacı Fettah kabristanında, üçüncü eşi Hediye Hanım ise Şam’da Mevlâna Halid Türbesi’nde metfundur. Oğullarından Ali Rıza Kudsi Efendi de büyük âlimlerdendir. 1956 yılında Şam’da vefat etti.

Hasan Kudsi Efendi’nin kabir taşı kitabeleri şöyledir:

Ruh-i kudsileri uçtu yükselerek Mevlâya
Cism-i hissiyeleri müştak mı refik-i âlâya
Vaslı didar-ı rububiyet olan bu gibi kâmiller
Fasl-ı farkı geçmiş olur sağlar iken
Ölüm acıları nefsin tadacağı şerbet
Ehl-i kıllet içmiş olup dünyada savdı nevbet
İşte ölmezden ölmüş olan pir-i cihân
O kadar fazl u kemalâti ile bu yerde nihân
Canşîn olmuş idi şeyhi Bahaeddin’e
Hocalık yapmış idi Hoca Ziyaeddin’e
Muhyiddin Kudb-i vucud Şeyh Memiş Efendizade
Hasan Kudsi 1340 de öldü.

Hasan Kudsi Efendi

KAYNAKLAR

– Arabacı, a.g.e. s. 493-494;
– İsmail Bilgili-Ahmet Çelik, a.g.e. s.84-86;
– Uyar Bilginler, S.120-121, s. 41;
– Sural, a.g. dizi yazı, 10 Eylül 1975.