Şeyh Fazıl Hüseyin Söylemez
(ö.1328/1910)

Hindistan’ın Allahâbat bölgesinde, Ahmet Por Serâme köyünde dünyaya geldi. Cevher Ali Kalender adında bir zatın oğludur. Nakşibendî ve Kadiri tarikatına mensuptu. İlk tahsiline memleketinde başladıktan sonra Hicaz’a gitti. Oradan da Anadolu’ya geçti. Bir süre İstanbul, Akseki ve Karaman’da kaldıktan sonra, 1263/1847-1848 yılında Konya’ya gelip yerleşti. Şeyh Fazıl Hüseyin Söylemez, medrese tahsili yanında iyi bir tasavvuf terbiyesi ile yetişti. Ailesi sonradan Arabistan tarafarından gelip Hindistan’a yerleşen müslümanlardandı.

Akseki’de kaldığı sekiz ay içerisinde Akseki Müftüsü Şatırzade Tahir Efendi’nin yanında kaldı, ondan ders ve feyz aldı. Konya’da bir süre İplikçi Medresesi’nde misafireten kaldı ve daha sonra bağlılarından ve Germiyanoğullarından Adliye Nazın Abdurrahman Paşa’nın kendisi için yaptırdığı Söylemez Konağı olarak tanınan konakta yaşadı. Bu konak ve türbesi Lârende Caddesi’nin başlangıcında idi. Konağın son kalıntıları yakın bir zamanda yıkıldı ve yola dahil edildi. Türbesi ise, bugünkü Muhacir Pazarının yanında, Balık Pazarı’nın doğusunda bulunmaktadır.

Söylemez tekkesi

Şeyh Efendi, Abdurrahman Paşa’ya İstanbul’da iken adliye nazırı ve sadrazam olacağını müjdelemiş, bu müjdesi tahakkuk edince, Paşa’nın Şeyh Efendi’ye bağlılığı artmış. Şeyh, paşaya evvelce Konya’ya vali olarak geleceğini de söylemiş, fakat Paşa, Konya yerine Ankara valiliğine tayin edilmiş. Şeyh Efendi’nin kerameti bu suretle küçük bir değişiklikle yerine gelmiştir. Konak bu sebeple Paşa tarafından yaptırılmıştır. Türbenin yanında bulunan dergah ve mescit daha önce yıkılmıştır.

Çok konuşmadığı için Konya’da, Söylemez lakabıyla anılan bu seyyah şeyh, 1328 H. 1910 M. yılında muhtemelen 83 yaşlarında vefat etti ve sağlığında yaptırılan türbeye defnedildi.

Aynı zamanda iyi bir hattat olan Şeyh Fazıl Söylemez, birçok risale ile bir silsilename yazdı. Kerameti zahir evliyadan kabul edilir.

Konya’da Şeyh Fazıl Hüseyin Söylemez’le ilgili olarak kapsamlı ve vakıf kayıtlarına dayanılarak ilk araştırma, Yusuf Küçükdağ tarafından yapılmıştır.

Şeyh Konya’ya yerleştikten sonra, şimdiki türbesinin bulunduğu civarda bir zaviye, mescit ile birlikte sağlığında türbesini de yaptırarak vakfetmiştir.

KAYNAKLAR

Uyar. Hattatlar Armağanı, s.112-113/1;
Küçükdağ, “Konya’da Söylemez Zaviyesi ve Vakıfarı” Konya Ticaret Odası Dergisi Yeni İpek Yolu Mayıs 1998. s. 157-159.