Ağazade Hacı Osman Efendi
(1315/1899-1967)

Ağazade Hacı Osman Efendi

Hacı Osman Efendi, 1315 Rumî, 1899 Miladi yılında Konya’da dünyaya geldi. Soyunda pek çok ilim adamı yetişen köklü bir aileye mensuptur. Babası Ali Rıza Efendi de, Ata Koçbeker’in babası olan, amcası Bekir Sami Efendi de, ilmiye sınıfına mensup olup zamanının tanınmış müderrislerindendir. Büyük dedeleri Koç Bekir Ağa ise vefatından sonra, Konyalı’nın hakkında ağıtlar yaktığı gerçek bir halk kahramanıdır.

Osman Efendi, ilk tahsilini Aziziye İlk Mektebi’nde, Müncizade Mustafa Lütfi ve Samancızade Osman Efendilerden 1327 yılında tamamladı. Hafızlık icazetini 1913 yılında Çopurkadızade Bahri Efendi’den aldı.
1914 yılında Birinci Cihan Harbi zamanında Mevlevi alayına girerek gönüllü alay müezzini oldu. Alayda imamlık görevini de merhum Mehmet Yümni Efendi yürüttü. Alayla birlikte Şam seferine iştirak etti. Bu Mevlevi Alayı meselesi de ayrı bir maceradır.

1917 yılında yedeksubay olarak askere alındı, iki yıl sonra 1919 yılında da terhis oldu. Konya’ya döndükten sonra, Şer’iye Mahkemesi’nde göreve başladıysa da 1921 yılı Mayıs’ında tekrar askere çağrıldı. Tavşantepe ve Kızıltaş Muharebelerine katıldı. İzmir’in kurtuluşundan sonra, 1923 Ağustos ayında üsteğmen rütbesi ile ve gazi olarak terhis oldu.

Bu arada Konya Erkek Öğretmen Okulu’nda açılan kursu, başarı ile bitirerek diploma aldı. Uzun yıllar Botsa ve Gödene köylerinde öğretmenlik yaptı. 1945 yılında Uluırmak İlkokulu’nda öğretmen iken emekliye ayrıldı.

Vatan müdafaasında iki defa yara alan Osman Efendi’nin esas hizmeti, Postalcızade Abdürrahim Efendi’nin Kur’ân Kursu’nda oldu. Kur’ân okumanın ve okutmanın yasak olduğu dönemlerde bile, pekçok müslüman çocuğuna Kur’ân-ı Kerim öğretti. Resmî görevini buna engel saymadı. Kur’ân Kursu’nda görev aldığı yıllarda da pek çok talebe yetiştirdi. Şimdi öğrencilerinden çoğu müftü, vaiz, imam-hatip, bazıları da doçent ve profesör olarak ilme ve dine hizmet etmektedir.

Osman Efendi’nin basılmayan bir akaid kitabı ile 1958 yılında bastırmış olduğu “Yeni Tatbikatlı Tecvit” isimli bir tecvit kitabı vardır.

Güzel bir sese malik olan Osman Efendi, çok güzel Kur’ân ve mevlüd okurdu. Babacan tavırlı, samimi ve ahlak-ı hamide sahibi bir insan olan merhum halk tarafından da çok sevilirdi. Son derece çalışkan bir insandı. Fakir talebelerin hamisi idi. Pek çok genç tahsilini onun yardımları sayesinde tamamladı.

Aile, Koçbeker soyadını büyük dedeleri Koç Bekir Ağa’dan aldı. Bu büyük Kur’ân hizmet eri, gaziliğinin berâtı tastik edilmiş gibi, 30 Ağustos 1967 günü, geçirdiği bir kalb krizi sonunda vefat etmiş ve Üçler Kabristanı’nda toprağa verilmiştir.

Kabir taşı kitabesi şöyledir:

Hüve’l-Bâkî
Ömrünü Kur’ân’a
İlme ve hayrat adayan
Faziletli insan Ağazade
Osman Nuri Koçbeker Hoca’nın
Ruhuna Fatiha D. 1899 Ö: 30.8.1967

Osman Efendi’nin iki oğlu, Adnan ve Faruk Koçbeker’dir. Konya milletvekili Atilla Kart, Faruk Koçbeker’in damadıdır.

KAYNAKLAR

Caner Arabacı, “Ağazade Osman Efendi (Koçbeker)”, Konya Ansiklopedisi, 1/37-38;
M. Ali Uz, “Vefat Yıldönümünde Ağazade Hacı Osman Efendi”, Akademik Sayfalar, 2004, C.4. Sayı 15, s. 114-115.