Müsevvit Bergamalı Hacı Hasan Efendi
(1284/1867-1940)
1284 H.-1867 M. yılında Bergama ilçesinin Tekeli köyünde doğdu. Tekeli Aşireti’ne mensuptur. İlk tahsilini Bergama’da yaptıktan sonra, hafızlığını tamamladı. 1886 yılında Konya’ya geldi. Aladağlı Hacı Ahmet Rüştü Efendi ile kayınpederi Kürt Hacı Halil Efendi’den icazet aldı. Daha öğrenci iken kayınpederi onu, diğer öğrencilere müzakereci olarak görevlendirdi. Hasan Efendi bu arada hıfzını yenileyerek hocasından kıraat dersleri de aldı.
Dört mezheb fıkhını da tahsil etti, en çok Şafii ve Hanefi Mezhepleri ile uğraştı. Fıkıhtaki ihtisasından dolayı döneminin fakîhlerinden kabul edildi.
19. yüzyıl başlarında Konya halkı tarafından yapılan Nuriye-i Sağîr (Kurdoğlu) Medresesi’nde müderrislik yaptı. Müsevvidlik ve müderrislik görevleri uhdesinde kalmak üzere Darü’l Hilâfe fıkıh ve Kur’ân-ı Kerim öğretmenliğine atandı, medreseler kapanıncaya kadar bu görevini sürdürdü. Tedris hayatında pek çok talebe yetiştirdi ve icazet verdi.
İki defa hacca gitti ve Sarı Musevvid Mehmet Efendi’nin vefatı üzerine 1917 yılında Konya Müsevvidliği’ne tayin edildi. 1930 yılında Konya Müsevvidliği’nin kaldırılması üzerine, Aksaray Müftülüğü’ne tayin edildi ise de, bu görevi kabul etmeyerek istifa etti. Asrımızda nadir yetişen fıkıh âlimlerindendi.
Âlim, fazıl, kâmil ve halim-selim bir zat olan Hacı Hasan Efendi, 11 Mayıs 1940 tarihinde, yetmiş üç yaşlarında olduğu halde, bir cumartesi günü yatsı namazını müteakip vefat etti, cenaze namazı Musalla’da kılınarak, Musalla Mezarlığı’na defnedildi.
Kabir taşı kitabesi şöyledir:
Kıymetli kazancım kullukta kusur olduğunu bildim İlâhî
Gufran umarak ra’fet kapına geldim İlâhî
Gafletle geçen sinni o müsvedde hayatı
Rahmetle beyaz idiver bana fetva-yı necatı
Bergamalı Hacı Hasan Efendi’nin kabir taşı
1940
KAYNAKLAR
Arabacı, a.g.e. s. 569;
Uyar Konya Bilginleri, 131-132/36;
Sural a.g. dizi yazı, 25 Eylül 1975.;
Uz, “Bergamalı Hacı Hasan Efendi”, Konya Ansiklopedisi, 2012, s.2/83-84.