Bolaylı Hocalar Mehmet Hulusi Efendi
(1260/1844-1323/1907)
Daha önce hayatı hakkında bilgi verdiğimiz Büyük Hacı İsa Efendi’nin büyük oğludur. 1260/1844-5 yılında Hadim’in Bolay köyünde doğdu. Tahsilini babasından ve babasının vefatından sonra Konya’da tamamladı. Gilisralı Hacı Osman ve oğlu Tabir Efendiler’in ısrarı üzerine Konya’ya gelip yerleşti. Ve müderrislik paysine ulaştı.
Müderris olarak pek çok talebe yetiştiren Mehmet Hulusi Efendi, derin bir tarih bilgi ve kültürüne de sahipti. Çayırbağı Suyu’nun Konya’ya getirilmesinde büyük hizmeti geçti.
Çayırbağı Suyu Konya’ya getirileceği zaman Çayırbağlılar, Konya’nın bu suda hakları olmadığını söyleyerek su vermek istemezler. Ferid-Paşa bu konuda bir çare ararken, Mehmet Hulusi Efendi, yapılan bir toplantıda; bu suyun Konya’ya Selçuklular zamanında getirilmiş olduğunu, arandığında eski su yollarının ve su deposunun bulunabileceğini söylemesi üzerine, yapılan araştırma sonunda gerçekten Selçuklular Döneminde kullanılan suyolları ile su deposunu bulurlar. Bu bir müktesep hak olarak kabul edilir ve Çayırbağı Suyu Konya’ya getirilir. Bu durum karşısında Çayırbağlılar da söyleyecek söz bulamazlar. Alâeddin Tepesi’ndeki büyük su deposunu planlayanın ve yapımına nezaret edenin de merhum Mehmet Hulusi Efendi olduğu rivayet edilir.
Köklü bir aileye mensup olan M. Hulusi Efendi’nin çocukları ve torunları arasından değerli insanlar yetişmiştir.
Konya’da Kerimdede Mektep Mahallesi’nde oturan Mehmet Hulusi Efendi, Yeğenoğlu Medresesi müderrisi Bardaslı Hasan Efendi’nin de kayın pederidir. Küçük oğlu İbrahim Efendi de müderristir.
Konya Sandık Eminliği ve Karapınar Mal Müdürlüğünde de bulunan Mehmet Hulusi Efendi, 1323/1907 (Nüfus kaydına göre 1905) yılında vefat etti ve Üçler Kabristanı’na defnedildi. Kabir taşı kitabesi şöyledir:
Hüve
El-merhum ve’l-mağfur-un leh
Ulema-ı kiram ve fuzaladan
Hadimli Hoca İsa Efendi
Zade Mehmet Hulusi Efendi
Ruhuna Fatiha. 1323
Sille taşından mamul kabir taşı kitabesinin büyük bir bölümü okunmaz hale gelmiştir.
KAYNAKLAR
Arabacı, a.g.e. s. 265;
Sural, Konya, 19 Eylül 1975;
Mustafa Arıkan, “Bolaylar” Konya Ansiklopedisi, 2011, 2/156.