Gilisralızade Ali Efendi (Takva Efendi)
(1276/1859-1936)

Gilisralızade Ali Efendi (Takva Efendi)

Konya’da doğdu. Konya âlimlerinden Gilisralı Hacı Osman Efendi’nin oğlu, Hacı Tahir Efendi’nin de ağabeyidir. Resmi kayıtlarda Ali Efendi’nin adı, Takva Efendi olarak da geçmektedir.

İlk tahsilini mahalle mektebinde tamamladıktan sonra babasının derslerine devam ederek, icazet aldı. Müderrislik imtihanını verdikten sonra uzun yıllar babasının medresesi olan Küçük Daire adıyla anılan Gilisralı Medresesi’nde müderrislik yaptı. 1880’li yıllarda Ziyaiye Medresesi’nin önünde Takva/Yeni Daire/ Medrese-i Cedit adlarıyla anılan medresesini kurdu. Ali Efendi bu medresenin ilk ve son müderrisidir. 1882’den 1919 yılına kadar otuz beş yıldan fazla müderrislik yaptı. Medrese istimlak edilip yıktırılıncaya kadar burada müderrisliği devam etti ve pek çok talebe yetiştirdi. Muhtelif camilerde de vaazlar verdi.

Gözü gönlü tok bir insan olan Ali Efendi, dünya malına önem vermez, aktarlar içinde açtığı küçük aktar dükkânından geçimini sağlardı. Son yıllarını İstanbul’da kızının yanında geçiren Ali Efendi, 1936 yılında İstanbul’da vefat etti ve Edirnekapı Şehitliği’nde toprağa verildi.

Musa Kazım Onar’ın eşi, Av. İhsan Onar’ın annesi Afife Hanım da Ali Efendi’nin kızıdır.

Ali Efendi, 1294/1877 yılında 35 talebesine, Tastikat, Fenarî, Molla Cami, meanîve Halebî, 1295/1878 yılında, 30 talebisine aynı dersler yanında Dürer, 1299/1882 yılında 28 talebesine, akait, Şemsiye ve Mirât, 1300/1883 yılında otuz talebesine Dürrü’in-Naci ve Mülteka, 1301/1884 yılında da aynı sayıdaki talebesine Molla Cami ve Mülteka okuttu.

KAYNAKLAR

KVS. 1299/1882, 1300/1883, 1301/1884;
Arabacı, a. g. e. s. 1998, 309-310, 391;
Uz, a. g. e. s. 381;
Önder, a.g.e. s. 48