Köse Hasan Efendi
(1250/1834-1305/1889)
1250/1834 yılında Konya’da Ovaloğlu Mahallesi’nde doğdu. Babası Sipahizadelerden Keşanlı Ali Bey’dir. İlk tahsilini mahalle mektebinde aldıktan sonra, Konya müftüsü Karahafız Mustafa Efendi’nin derslerine devam ederek icazet aldı. Hattatlığı da meşhur hattatlardan Hacı Eminül Vehbi Efendi’den öğrendi ve bir icazet de ondan aldı.
Çok güzel sülüs, nesih, ta’lik ve kufi yazı yazan Hasan Efendi, pek çok kitap, levha ve çeşmeler üzerine tarihi kitabeler yazdı. Aynı zamanda şair de olan merhum, uzun yıllar İsmail Konevî’nin Şükran Mahallesi’ndeki medresesinde müderrislik yaptı ve pek çok talebe yetiştirdi. Medrese sonradan Köse Hasan Efendi Medrsesi olarak da anıldı.
Hasan Efendi, 1299/1881 yılında otuz talebesine Celal ve Mülteka, 1300/1882 yılında kırk talebesine Celâl, Tastikat, Cami ve Meani, 1301/1884 yılında da yine kırk talebesine aynı dersleri okuttu. Müderrislik yaptığı İsmail Konevi Medresesi Sahipata Katlı Otopark’ın içerisinde kaldı.
İstanbul’da da pek beğenilen Hasan Efendi’ye, Sultan tarafından kaydı hayat şartıyla (Hayatta kaldığı sürece) maaş da bağlandı. Halk arasında kibar, hoş sohbet, nüktedan, sözü sohbeti aranan bir insan olarak ün yaptı.
Arapça, Farsça ve Rumca bilen Hasan Efendi, 1305/1889 yılında vefat etti ve Mevlâna Haziresi’ne defnedildi.
Kabir taşı kitabesi şöyledir:
Hüve’l-Hayy
Müderrisin-i kiramdan
Sultan-ı vaizinden
El-Hac Ali Beyzade
El-mağfur ve’l-mağfurunleh
Köse Hasan Efendi ‘nin
Ruhu için Fatiha 1305
KAYNAKLAR
– 1299/1881, 1300/1882 ve 1301/1884 tarihli Konya Salnamleri;
– Arabacı, a.g.e. s. 226-227;
– Uyar, Hattatlar, a.g.d. yazı, s.108-110 1947, Ekim – Aralık, s. 14;
– Es, Muhtasar (Haz. Uz), s.1/168.